Windows — co robię świeżo po formacie

Do dziś pamiętam Mój pierwszy format dysku i instalację Windows - oraz towarzyszący tym czynnościom dreszczyk emocji ;) . Było to jeszcze za czasów, gdy Windows 98 był nowością, a format wykonywało się, wpisując odpowiednią komendę w MS‑DOSie (format c:).

Dziś od lat instalacja Windows jest już znacząco prostsza, a formatowanie to po prostu jeszcze jedna z opcji okienkowego instalatora. Bez względu na zmiany samego procesu czy to formatowania, czy instalacji systemu - jedna rzecz pozostaje bez zmian: szereg rutynowych czynności, jakimi potrzebujesz się zająć, by przygotować nowe środowisko pracy.

Z biegiem czasu ilość oraz charakter tych czynności mogą się zmieniać - jednakże czym więcej przeprowadzonych instalacji, tym bardziej pewne stale powtarzane operacje zapadają w pamięć, przekształcając się w nawyk. Ich charakter zależy od indywidualnych preferencji - nierzadko są to niepozorne, drobne czynności, które w codziennej pracy mogą czynić jednak sporą różnicę - stąd też większość z nich wykonuję również na komputerach innych osób.

Dziś dla ciekawości chciałbym przywołać kilka takich czynności, które już dawno weszły Mi w nawyk - z krótkim opisem "z czym to się je" oraz dlaczego warto się tym zająć.

1. Skrót zmiany języków klawiatury

Jeśli dużo piszesz na komputerze, prawdopodobnie zetknąłeś/aś się z dziwnym, występującym od czasu do czasu zjawiskiem - polegającym na zamianie wybranych literek na klawiaturze. Przykładowo wpisujesz "z", a zamiast niej pokazuje się "y" (i odwrotnie). W praktyce potrafi być to dość frustrujące, istnieje na szczęście sposób aby uchronić się przed tą nieprzyjemną niespodzianką.

Otóż okazuje się, że to co początkowo można uznać za błąd - w istocie nim nie jest. Przyczyna tkwi w skrócie klawiszowym, służącym do przestawiania języka klawiatury - to właśnie jego przypadkowe wywołanie (prawdopodobne podczas szybkiego, bezwzrokowego pisania) przestawia literki :) . Na szczęście możemy całkowicie wyłączyć ów skrót, a zrobimy to w  następujący sposób (w Windows 7) :

1. Kliknij prawym przyciskiem myszki na ikonkę klawiatury niedaleko zegarka, wybierz opcję "Ustawienia".
2. Przejdź na zakładkę "Zaawansowane ustawienia klawiszy", zaznacz "Między językami", a następnie kliknij przycisk "Zmień sekwencję klawiszy...".
3. Ustaw "Przełączanie języka", jak również "Przełączanie układu klawiatury" na "Nieprzypisane" oraz potwierdź, klikając "OK", i w oknie które pozostało "Zastosuj" oraz "OK".

2. Rozszerzenia plików

Domyślnie (tj. świeżo po instalacji) Windows ukrywa tzw. "rozszerzenia typów plików". Są to zwykle trzy literki po kropce wieńczącej nazwę pliku - np. w przypadku piosenki może to być ".mp3", zdjęcia ".jpg", itd. Dzięki rozszerzeniom zyskujemy więc dodatkowy (najbardziej wiarygodny) wskaźnik, z jakiego rodzaju plikami mamy do czynienia - możemy więc uniknąć pomyłki, jak i przykładowo szybciej odnajdywać poszukiwane pliki pośród innych.

Aby włączyć pokazywanie rozszerzeń, możemy postąpić następująco:

1. Kliknij przycisk Start (menu startowe), w polu wyszukiwania wpisz "Opcje" - jako jedna z pierwszych pozycji powinna pojawić się pozycja "Opcje folderów" - wybierz ją.
2. Przejdź na zakładkę "Widok", a następnie na przewijanej liście zlokalizuj opcję "Ukryj rozszerzenia znanych typów plików" oraz odznacz ją. Potwierdź, klikając przyciski "Zastosuj" oraz "OK".

3. Pokazywanie wszystkich ikonek koło zegarka

W okolicy zegarka na pasku zadań Windows (w tzw. "tray'u systemowym") odnajdziesz grupę małych ikonek. Zwykle jest ich kilka-kilkanaście - reprezentują one część programów automatycznie ładowanych do pamięci przy każdym uruchomieniu komputera. Warto wiedzieć, iż domyślnie lista ta może być częściowo ukryta - wówczas rzut oka na nią nie tylko nie odzwierciedli prawdziwego stanu rzeczy, co i trudniej będzie dotrzeć do części funkcji, których możemy potrzebować w danym czasie (np. bezpiecznego usuwania sprzętu).

Aby lista pokazywała zawsze wszystkie ikonki, możemy postąpić następująco:

1. Kliknij małą strzałkę po lewej stronie grupy małych ikonek koło zegarka - powinno pojawić się menu, z którego wybierz opcję "Dostosuj...".
2. Na samym dole okna które się pojawi, zaznacz opcję "Zawsze pokazuj wszystkie ikony i powiadomienia na pasku zadań". Potwierdź przyciskiem "OK".

4. Automatyczne wyłączanie komputera bez niespodzianek

Standardowo Windows 7 (jak i prawdopodobnie inne wersje) po upłynięciu danego czasu wyłącza monitor, usypia komputer lub wprowadza w stan hibernacji. Nie zawsze jest to działanie dla Nas pożądane - czasem zdarzy się Nam np. na dłużej odejść od komputera, a kiedy wrócimy, potrzebujemy szybko wrócić do pracy. Wówczas oczekiwanie na "wybudzenie" systemu zdecydowanie nie jest Nam na rękę. Podobnie z wygaszeniem ekranu, które czasem może być dezorientujące - szczególnie przy cichym sprzęcie możemy mylnie uznać je za oznakę wyłączonego komputera. Jeszcze innym argumentem za wyłączeniem automatycznego usypiania może być nieco "ospały" (wolniej działający) po wybudzeniu komputer.

Rozwiązaniem jest więc wyłączenie funkcji usypiania/hibernacji - lub odpowiednie przedłużenie czasu, po którym będzie aktywowana. Aby to uczynić:

1. Kliknij przycisk "Start" (menu startowe), a następnie w polu wyszukiwania ("Wyszukaj programy i pliki") wpisz pierwsze litery słowa "zasilanie" - już po kilku pierwszych literach powinna pojawić się m.in. pozycja "Opcje zasilania" - wybierz ją.
2. W okienku które się pojawi, powinien być zaznaczony plan "Zrównoważony", a obok niego tekst "Zmień ustawienia planu" - kliknij ów tekst.
3. W okienku które się pojawi, możesz dostosować czas, po którym zostanie wygaszony ekran komputera - jak i uśpiony cały system. Możesz wprowadzić preferowane zmiany już tutaj oraz potwierdzić je przyciskiem "Zapisz zmiany" - warto jednakowoż dla pewności kliknąć również tekst "Zmień zaawansowane ustawienia zasilania"...
4. W okienku które się pojawi, znajdziesz przewijaną listę różnych opcji, rozwijanych znaczkiem "plusika". Zlokalizuj i rozwiń pozycję "Uśpienie", a w jej środku "Uśpij po" oraz "Hibernacja po". Wprowadź preferowane wartości. Jeżeli chcesz, aby komputer nigdy nie był usypiany/hibernowany, ustaw liczbę minut na "0". Zatwierdź zmiany przyciskiem "OK", a następnie (w oknie które pozostało) "Zapisz zmiany". Zamknij pozostałe okienko.