Windows 11: Jak zrobić i przywrócić obraz systemu?

Bezpieczeństwo danych i samego systemu operacyjnego jest aspektem bardzo często bagatelizowanym przez większość użytkowników komputera. Niezależnie czy mamy na myśli urządzenie, na którym pracujemy w domu lub w firmie to utrata zapisanych na nim danych i środowiska operacyjnego stanowi olbrzymi problem. Nieumyślne działanie samego użytkownika, infekcja wirusem lub innym szkodliwym oprogramowaniem czy awaria sprzętu spowodować może utratę poufnych, a także cennych plików, multimediów i dokumentów. W wielu przypadkach odzyskanie takich danych na własną rękę może być niemożliwe, a skorzystanie z usług specjalistycznych firm bardzo kosztowne.

Pomimo, że dostępne jest wiele często darmowych narzędzi do odzyskiwania danych to nie dają one gwarancji pomyślnego przywrócenia utraconych plików. Co jeśli jednak system operacyjny się nie uruchamia lub co gorsze, awarii uległ dysk twardy, na którym zapisaliśmy cenne dla nas dane? Warto zatem zastanowić się nad bezpieczeństwem danych na komputerze i stworzyć ich kopię zapasową. Nie jest to skomplikowana operacja i do jej wykonania skorzystać można z mechanizmu obrazów systemu zintegrowanego z środowiskiem Windows 11.

Mając na myśli kwestię bezpieczeństwa danych i ich możliwej utraty większość od razu zasugeruje stworzenie kopii zapasowej danych. Takową wykonać można ręcznie kopiując pliki na inny dysk czy partycję lub korzystając z dedykowanych programów do archiwizacji danych. Sposób ten pozwoli uchronić przed utratą wybrane foldery i pliki – a co z systemem Windows oraz zainstalowanym w nim oprogramowaniem? Co w przypadku awarii systemu Windows? Zawsze możemy zainstalować system na nowo, jednak stracimy wszelkie aplikacje i gry, a także ich ustawienia.

W takim przypadku dużo lepszym rozwiązaniem w celu zabezpieczenia danych oraz samego środowiska pracy Windows 11 jest stworzenie obrazu systemu. W dużym skrócie i uproszczeniu obraz systemu jest pełną kopią zapasową wszystkich danych zapisanych na dysku. Co istotne, obraz systemu zawiera także sektor rozruchowy. Dzięki niemu w momencie awarii systemu czy nawet dysku twardego odtworzymy stan środowiska pracy Windows 11 z chwili wykonania obrazu systemu. Warto zatem stworzyć go zaraz po instalacji systemu oraz potrzebnego oprogramowania.

Proces tworzenia obrazu systemu w Windows 11 nie wymaga od użytkownika specjalistycznej wiedzy ani wykorzystania w tym celu zewnętrznego oprogramowania. Aby utworzyć kopię zapasową całej partycji lub dysku wraz z systemem operacyjnym, oprogramowaniem i plikami użytkownika wystarczy skorzystać z narzędzia wbudowanego w środowisku Windows 11. Warto jednak zaznaczyć, że w tym celu wymagany będzie nośnik o odpowiedniej ilości wolnego miejsca. Najlepiej aby był to dysk zewnętrzny o pojemności, która pozwoli swobodnie zapisać wszystkie dane z partycji systemowej uwzględnianej w obrazie systemu.

Przejdź do Panelu sterowania (na przykład znajdując go przez systemową wyszukiwarkę na Pasku Zadań) i z dostępnych opcji wybierz Kopia zapasowa i przywracanie (Windows 7). Dopisek "Windows 7" w nazwie narzędzia nie ma tutaj żadnego znaczenia.

W głównym oknie wspomnianego narzędzia kliknij Tworzenie obrazu dysku.

Upewnij się, że zaznaczona jest opcja Na dysku twardym i wskaż lokalizację, w której zapisany zostanie obraz systemu. Kreator daje tutaj również możliwość zapisu kopii zapasowej Windows 11 na nośniku DVD lub w lokalizacji sieciowej.

W kolejnym kroku zdefiniuj dyski i partycje uwzględnione podczas tworzenia obrazu systemu. Domyślnie zaznaczony tutaj będzie dysk z zainstalowanym systemem Windows 11. Opcjonalnie kopia obejmować może także inne lokalizacje.

Kreator tworzenia obrazu systemu wyświetli podsumowanie konfiguracji. W celu zatwierdzenia ustawień kopii zapasowej kliknij Rozpocznij wykonywanie kopii zapasowej.

W tym kroku rozpocznie się tworzenie obrazu systemu. W zależności od rozmiaru partycji systemowej operacja ta potrwać może nawet kilka godzin.

Po zakończeniu narzędzie umożliwi nam opcjonalne utworzenie dysku naprawy systemu, który zawiera wszelakie funkcje umożliwiające odzyskanie systemu z obrazu po wystąpieniu awarii. Dysk ten utworzony może być w dowolnym momencie.

Jak przywrócić Windows 11 z obrazu systemu? Utworzony przez nas wcześniej obraz systemu Windows 11 umożliwia w łatwe przywrócenie naszego środowiska pracy do pierwotnego stanu w momencie wystąpienia jakiegokolwiek problemu lub awarii. Dokonać tego można w następujący sposób:

1. Jeśli system Windows 11 się uruchamia przejdź do funkcji Ustawienia, System, Odzyskiwanie i wybierz Uruchamianie zaawansowane. Po restarcie komputera uruchomione zostanie środowisko odzyskiwania, w którym wybieramy Rozwiąż problemy, Opcje zaawansowane i Odzyskiwanie obrazu systemu.
2. W przypadku problemów ze startem środowiska Windows 11 do odzyskania obrazu systemu skorzystać będziemy musieli z bootowalnego dysku naprawy systemu.