Religijność szczepu Upmok, plemienia Cieworet

Antropologia to fantastyczna dziedzina nauki. Jeszcze w dzisiejszych czasach wciąż można znaleźć kultury warte nie tylko zbadania, ale i odkrycia. Bo nie wiem czy zdajecie sobie sprawę, ale nawet teraz w XXI wieku wciąż niewiele wiemy o niektórych bardzo rzadko badanych ludach i plemionach. Na warsztat weźmy więc swojsko brzmiących Cieworetów ze szczepu Upmoków.

Plemię – zaczynając od tego – to grupa spokrewnionych rodów, mających wspólnych przodków, zamieszkująca jeden obszar. Cechują wspólną są też wspólne związki społeczne, ekonomiczne oraz ten sam kult religijny. Tak jest też w przypadku Cieworetów.

Ale wszystko po kolei…

Religijność plemienia Cieworet upmok

Już blisko dwadzieścia lat temu znany profesor Linton zwrócił uwagę na pokrętną sferę boską u tego plemienia. Zwichrowana przez izolację wewnętrzną i zewnętrzną jest przykładem tego jak wielki wpływ religijność może mieć na codzienne życie.

Cieworetowie z zasady, jako plemię, wyznają jednego boga głównego, którego postać jest jednolita w różnych rodach i klanach, ale co bardzo dziwne i rzadko spotykane: panteon bogów pomocniczych jest naprawdę różnoraki i w zależności od wioski może być on niewielki i opierać się na bóstwach zwierzęcych w tym bardzo egzotycznych (zza oceanów), ale również na kulcie przedmiotów codziennego użytku.

Każdy przedstawiciel plemienia, niezależnie od wieku i płci posiada swoją własną osobistą kapliczkę głównego boga. Większość Cieworytów posiada jedną w zaciszu domowej lepianki. Bardziej majętni mogą poszczycić się kilkoma kapliczkami rozstawionymi w wielu zakątkach domostwa, a nawet takimi, które można zabrać ze sobą na wypadek wyprawy w dziki busz. Zasobność domu, rodziny a nawet całej wioski jest więc określana przez ilość owych kapliczek. Czasem w grę wchodzi ich jakość – wiadomo, iż osobniki alfa w plemieniu, z racji statusu często poświęcają wiele cennych darów aby tylko ich przydomowe kapliczki były większe i bardziej wartościowe. Złoto, miedź, a nawet odpowiednie oświetlenie – nie różni się to niczym od tego jak my postrzegamy nasze kościoły. Lecz nie budujmy ich w domowych zaciszach.

W każdej kapliczce musi się znaleźć miejsce dla wspomnianych i niezwykle enigmatycznych dla zewnętrznych obserwatorów bogów pomocniczych, kiedyś w formie niewielkich czarnych płytek, potem odblaskowych krążków a na końcu w formie jedynie prostego skrybu w środku. Żadna kapliczka nie jest kompletna bez przynajmniej jednego wizerunku z tego ogromnego panteonu – dopiero wtedy bowiem można oddawać przy niej cześć i hołdy.

Dla przykładu, wielką czcią w sporej liczbie wiosek jest obdarzany dosyć specyficzny i coraz popularniejszy bóg poszukiwania, który według wierzeń jest w stanie odpowiedzieć na każde nawet najtrudniejsze pytanie. Wystarczy tylko, że wyznawca będąc w przydomowej kapliczce, złoży odpowiednią ofiarę i powierzy swe troski, aby otrzymać błogosławieństwo oraz odpowiedź, która będzie wyznacznikiem prawdy. Nawet lokalni szamani nie będą w stanie podważyć tak zdobytej wiedzy.

Znany antropolog Herrigson spędził wiele lat badając plemiona Cieworytów i dosyć dobrze udało mu zgłębić tubylcze rytuały. Był wielokrotnie świadkiem różnych skomplikowanych ceremonii w przydomowych kapliczkach. Jak opisywał w swojej książce:

Fascynujące. W książce Herrigsona przeczytać możemy jeszcze jaką wielką czcią plemię to obdarza ikony bogów noszone przy ciele. Chronić one mają przed zgubieniem się w terenie, ostrzegać przed skutkami złej pogody, przynosić wieści od duchów z tamtego świata a nawet umożliwiać bardziej wprawnym komunikowanie się z innymi nosicielami tychże samych ikon poprzez samo przyłożenie ich do głowy. Cieworyci wierzą, że słowa wypowiadane w kierunku nieba będą niesione przez bogów aż do miejsca docelowego.

Należy mieć nadzieje, że gdy uda się przeprowadzić pogłębione studia nad tym plemieniem można będzie się dowiedzieć więcej o ich niesamowitej sferze religijnej. Wciąż wielką tajemnicą dla badaczy jest na przykład kwestia bębnów zawsze znajdujących się przy domowych kapliczkach. Bębny służą na pewno Cieworytom do komunikowania innym tubylcom o ich modłach w kapliczce i o ile chętnie sami walą w bębny – dużo chętniej słuchają tych które najgłośniej bija w okolicy.

Wielu badaczy z początku myślało, że robią to na zmianę, lub próbują pokazać kto jest bardziej religijny. Nic z tych rzeczy. Pasywni bębniarze (słuchacze) pojawiają się zarówno wśród biednych Cieworytów posiadających jedną domową kapliczkę, jak i wśród bogatych. Aktywni bębniarze, ci co nadają ton całej wiosce a nawet większej okolicy są równie niezależni od stanu i ilości kapliczek. Można wręcz rzecz, że są anonimowymi kaznodziejami. Jest to niezwykle rzadko spotykane usposobienie.

Na dzisiaj skończymy na tym – choć wiele można by jeszcze powiedzieć o tradycyjnym kraciastym ubiorze Cieworytów, ich w niewielkim przywiązaniu do cielesnej sfery człowieka, o mitologii według, której to człowiek stworzył idealnego boga jak i o legendarnej już wśród badaczy aspołeczności i tolerancji na alkohole.

Jak widać jest to plemię zdominowane przez magię i wierzenia w przedziwnych bogów. Trudno zrozumieć jak udało im się przetrwać tak długo pomimo obciążeń jakie sami na siebie nałożyli. Ale jak wspomniałem na samym początku – antropologia to fantastyczna dziedzina nauki.